Bonsai mini, khó chăm sóc nhưng vẫn hút hồn người chơi cây cảnh
Bonsai là một cây cảnh đẹp để trong nhà hoặc ngoài sân, nhưng ý nghĩa sâu xa và là cái thú của người chơi là động viên con người phải sống mạnh mẽ giống như cây bonsai đã sống . Trước đây, nhiều người thường nghĩ rằng thú chơi bonsai chỉ dành cho “người già”.. Thật ra, thú chơi bonsai không chỉ dành riêng cho những người chuyên nghiệp, mà cả người không chuyên cũng có thể tham gia. Ở các khu đô thị, thành phố lớn, không gian vô cùng chật hẹp. Chính vì vậy, những ngôi nhà mặt phố thường không có diện tích trồng những chậu cây bonsai lớn như vườn nhà quê. Và thú chơi bonsai mini ra đời để đáp ứng nhu cầu về không gian sống xanh cho những ngôi nhà phố. Bonsai mini được hiểu là cây cảnh được trồng trong chậu nhỏ. Ưu điểm là bonsai mini là không tốn quá nhiều diện tích. Vì vậy, bạn có thể dễ dàng trồng và để nó ở đâu.
Điều tinh túy của nghệ thuật bonsai mini là có thể dùng những kỹ thuật đặc sắc để tạo ra một cây cảnh mang dấp cổ thụ cả trăm năm. Vì thế, ngoài vấn đề am hiểu sâu sắc về nghệ thuật tạo hình cho cây thì người nghệ nhân phải là người thổi hồn vào cây để người xem quên đi đây là một cây cảnh, mà chỉ thấy hiện lên một thiên nhiên kỳ vĩ, hài hòa. Trong nghệ thuật chơi bonsai thì kỹ thuật hạn chế sinh trưởng để biến một cây ngoài thiên nhiên có thế cao từ 15-20m thành vài ba cm là rất quan trọng, giúp người trồng bonsai sẽ thành công trong việc tạo ra một cây “tí hon” trong chậu hoặc tách uống trà.
Bonsai có các dáng (thế): Trực, siêu, bay và huyền (dáng thác đổ). Được chia thành 5 cấp độ (chiều cao cây, tính từ mặt chậu đến ngọn cây): Bonsai siêu mini (dưới 7cm), bonsai mini (từ 7,1 đến 15cm), bonsai tiểu (từ 15,1 đến 50cm), bonsai trung (từ 51,1 đến 80cm) và bonsai đại (từ 80cm đến 1,5m).
Anh Trần Đăng Trung (công tác tại Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch) nói về sở thích chơi bonsai của mình: “Trong cuộc sống sôi động hiện nay, bonsai mini không chỉ mê hoặc những nghệ nhân lão làng, mà đã dần thu hút giới trẻ. Sau thời gian làm việc mệt mỏi, được chăm sóc, ngắm nhìn những cây bonsai mini, nhâm nhi tách trà nóng, nói chuyện với bạn bè, những người có cùng sở thích chơi bonsai… tôi cảm thấy thư thái, thoải mái, nhẹ nhàng đầu óc. Dù mới chơi bonsai nhưng tôi cũng ít nhiều tìm hiểu về việc trồng, cắt tỉa, chăm sóc bonsai. Về kỹ thuật chăm sóc, uốn nắn, tạo dáng, tỉa cành, bón phân cho cây bonsai mini đòi hỏi người chơi phải tỉ mỉ trong từng khâu một”.
Để tạo dáng một cây bonsai mini, người chơi mất một khoảng thời gian từ 1-2 năm đến vài năm. Trong đó, đòi hỏi người chơi phải có sự khéo léo của đôi bàn tay trong khâu tạo dáng uốn cành cho cây để tạo nên chậu bonsai mini đẹp. Người tạo hình và người chơi bonsai đặc biệt chú ý đến bộ gốc, rễ cây. Bởi, gốc, rễ là nơi để các nghệ nhân gửi gắm tâm tư, tình cảm của mình, tạo ra các thế cây. Những nghệ nhân giỏi nghề và giới chơi cây bonsai là những người am hiểu và áp dụng kỹ thuật điêu luyện để thu gọn dáng cây. Khi các nghệ nhân tìm, chọn được cây phôi, họ vận dụng các giác quan nghệ thuật, óc quan sát, tư duy tinh tế, kiên nhẫn và sử dụng sự tỉ mỉ để sáng tạo ra những tác phẩm có giá trị. Một số chủng loại bonsai mini đặc sắc, quý giá thường được ưa chuộng như: Tùng, nguyệt huế, sanh, kim quýt, mai vàng, linh sam…Thường thì cây có giá bình dân với mức từ 5-7 trăm nghìn đồng, cao hơn là 3-7 triệu đồng hay 15-30 triệu đồng… Cây có thế đẹp, nhiều năm tuổi càng có giá trị cao
Những tác phẩm bonsai mini chính là hình ảnh thu nhỏ của những cây đại thụ cả trăm năm tuổi nhưng vẫn đầy sức sống trường sinh. Mỗi tác phẩm là nghệ thuật, là tâm huyết, sự khéo léo, con mắt thẩm mỹ của người chơi. Đây được xem là thú vui tao nhã của không ít người. Tuy nhiên, những người yêu thích, am hiểu về cây bonsai thì không đặt nặng lợi ích kinh tế lên trên hết, mà họ dành tất cả thời gian, tâm huyết để tạo ra những tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao.
